Polskie Radio Lwów
Lwów, ul. Batorego 6 (obecnie ul. Kniazia Romana), dawna siedziba Radia Lwów | |
Państwo | |
---|---|
Data założenia | |
Data likwidacji | |
Inne nazwy |
Radio Lwów |
Właściciel | |
Format stacji |
radio informacyjno-muzyczne |
Częstotliwości w miastach |
Lwów 795 kHz |
Polskie Radio Lwów – regionalna rozgłośnia Polskiego Radia we Lwowie, działająca w latach 1930–1939.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Stacja nadawcza lwowskiej rozgłośni Polskiego Radia została uruchomiona 15 stycznia 1930. Początkowo miała moc 2 kW, w 1931 zwiększono ją do 16 kW, zaś w 1936 do 50 kW. Studia i biura rozgłośni mieściły się w gmachu przy ul. Batorego 6, zaś stacja nadawcza na terenie Targów Wschodnich. Lwów był w 1939 roku najlepiej zradiofonizowanym miastem w Polsce, z 45 tysiącami abonentów radiowych. Rozgłośnia była niezwykle popularna ze względu na audycje rozrywkowe dla dzieci i dorosłych, nadawane w zasięgu ogólnopolskim, w tym Wesołą Lwowską Falę. Sygnał rozgłośni lwowskiej skomponował Tadeusz Seredyński[1].
Rozgłośnia była nadawana fali średniej 385,1 m[2][3].
Po wybuchu II wojny światowej w czasie kampanii wrześniowej 11 września 1939 na antenie PR Lwów ogłoszono zamknięcie rozgłośni (ogłosiła to spikerka Celina Nahlik)[4]. Tego samego dnia kierownictwo radia zostało ewakuowane, po czym 12 września decyzją Dowództwa Obrony Lwowa zostało zawrócone ze Stanisławowa do Lwowa celem ukończenia radiostacji krótkofalowej dla wojska (konkretnie Witold Korecki), a 13 września otwarto ponownie nadawanie (Celina Nahlik)[5]. Następnie rozgłośnia działała pod ostrzałem Niemców, ostatecznie w wyniku trafienia został unieruchomiony nadajnik i przerwano nadawanie[1]. Z uwagi na to dyrekcja rozgłośni wypożyczyła z Politechniki Lwowskiej radiostację krótkofalową i nadawali za jej pośrednictwem aż do czasu trafienia przez Niemców elektrowni miejskiej i pozbawienia miasta elektryczności[1]. Następnego dnia, 22 września 1939 do Lwowa wkroczyli sowieci, co w związku z kapitulacją miasta zakończyło działalność rozgłośni[1].
Kierownictwo rozgłośni
[edytuj | edytuj kod]- Witold Scazighino – dyrektor techniczny i administracyjny[6]
- Juliusz Petry – dyrektor programów (późniejszy dyrektor naczelny),
- Janusz Żuławski,
- Witold Korecki – kierownik techniczny,
- Adam Sołtys – kierownik muzyczny,
- Ada Artzt – kierownik audycji dziecięcych,
- ks. Michał Rękas – kierownik programów religijnych,
- Karol Klimsza – kierownik amplifikatorni,
- prof. Rudolf Wacek – kierownik referatu sportowego,
- Tadeusz Fabiański – kierownik referatu prasowego,
- Witold Majewski – kierownik referatu propagandy,
- Ludwik Bojczuk – referent literacko-społeczny[7][8]
Spikerzy
[edytuj | edytuj kod]- Bohdan Sadowski,
- Celina Nahlik (późniejsza autorka reportaży muzycznych),
- Jerzy Tepa,
- Wiktor Budzyński (późniejszy twórca Wesołej Lwowskiej Fali i kierownik referatu literackiego),
- Kazimierz Wajda (Szczepcio).
- Zdzisław Kunstmann (do lutego 1936)[9]
- Czesław Halski (od marca 1936)
Najbardziej znane audycje rozrywkowe
[edytuj | edytuj kod]- Nasze Oczko
- Wesoła Lwowska Niedziela
- Wesoła Lwowska Fala – cotygodniowe audycje Polskiego Radia Lwów, istniejące od 1933 (zastąpiły Wesołe Lwowskie Niedziele), powstałe z inicjatywy Wiktora Budzyńskiego, które skupiły w rozgłośni lwowskiej szereg charakterystycznych typów folkloru lwowskiego: Kazimierza Wajdę (Szczepcia) i Henryka Vogelfängera (Tońka), radcę Strońcia (granego przez Wilhelma Korabiowskiego), Aprikosenkranza i Untenbauma (granych przez Mieczysława Monderera i Adolfa Fleischera), czy Władę Majewską i Józefa Wieszczeka
- Ta-joj
- Gospoda pod Lwowem
- Rozmowa z lwami pod ratuszem
- Wesoły tygodnik dźwiękowy
- Radio chorym
- Poezja Młodego Lwowa
- występy chóru Eryana i chóru Esbena oraz zespołu rewelersów „Wesoła Piątka”
Inne audycje
[edytuj | edytuj kod]- radio chorym (pierwsze w Polsce audycje dla chorych, stworzone w 1931 przez sekretarza Apostolstwa Chorych, ks. Michała Rękasa, które stopniowo rozwinęły się do wielkiej akcji radiofonizacji szpitali i pomocy dla najuboższych)
- transmisje niedzielnych i świątecznych nabożeństw z kościołów obrządku łacińskiego i ormiańskiego, a w święta obrządku greckiego nabożeństw z Cerkwi Wołoskiej
- Teatr Wyobraźni, w którym wystawiał specjalnie dla radia pisane słuchowiska lwowski pisarz i profesor VIII gimnazjum im. Kazimierza Wielkiego, Kazimierz Brończyk
- Kronika naukowa
- dział filozofii prowadzony przez prof. Kazimierza Ajdukiewicza
- dział kultury i przeszłości Lwowa prowadzony przez prof. Stanisława Łempickiego
- dział nauk ścisłych, sztuki i tematyki społecznej prowadzony przez prof. Leona Chwistka
- Wieczory literackie prowadzone przez poetkę dr Jadwigę Gamską-Łempicką
- felietony humorystyczno-sentymentalne Henryka Zbierzchowskiego, laureata nagrody literackiej miasta Lwowa
- fragmenty prozy literackiej w wykonaniu przedstawicieli młodego pokolenia – Teodora Parnickiego i Mariana Promińskiego
- Lwowska Warta – audycja dla wsi
- przeglądy filmowe
- transmisje sportowe
- audycje omawiające zagadnienia kultury towarzyskiej, sprawy społeczne i kobiece
- występy orkiestry Tadeusza Seredyńskiego (od 1938 stały zespół rozgłośni) w koncertach o charakterze popularnym, rozrywkowym i tanecznym
Radio Lwów
[edytuj | edytuj kod]29 października 1992 roku rozpoczęło nadawanie Radio Lwów jako rozgłośnia społeczna, nawiązująca do tradycji rozgłośni lwowskiej Polskiego Radia. Radio Lwów nadaje trzygodzinne cotygodniowe pasma na antenie prywatnej stacji „Nezałenist” (106,7 MHz)[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Józef Miński. Ostatnie dni rozgłośni lwowskiej. „Biuletyn”. Nr 34, s. 35, Czerwiec 1978. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Adam Warzocha. Śpij moji sercy cichutko. „Nowiny”. Nr 262, s. 1, 3, 21-26 grudnia 1990.
- ↑ Rozgłośnia Polskiego Radia we Lwowie. polskieradio.pl, 2018-06-29. [dostęp 2019-01-13].
- ↑ Józef Miński. Ostatnie dni rozgłośni lwowskiej. „Biuletyn”. Nr 34, s. 32, Czerwiec 1978. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Józef Miński. Ostatnie dni rozgłośni lwowskiej. „Biuletyn”. Nr 34, s. 33, Czerwiec 1978. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Lwów. Radiostacja lwowska. „Kurier Warszawski”. Nr 321, s. 16, 23 listopada 1930.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji II Państwowego Gimnazjum w Rzeszowie za rok 1937/38. Rzeszów: 1938, s. 21-22.
- ↑ Henryk Vogelfänger. Żałobny rejestr lwowski. „Biuletyn”. Nr 24, s. 101-102, Czerwiec 1973. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Kronika miejska. Nowy speaker rozgłośni lwowskiej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 51 z 3 marca 1936.
- ↑ Teresa Pakosz, Radio Lwów: 20-lecie Radia Lwów. [dostęp 2014-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-25)]. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Radio w grodzie Orląt
- Stacja radiowa we Lwowie
- Lwów i Kraków na antenie Polskiego Radia
- Wojenne losy „Lwowskiej Fali”. lwow.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-28)].
- Strona z polskimi audycjami Radia Lwów