Piechota łanowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Piechota łanowa
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1655

Rozformowanie

1673

Działania zbrojne
Potop szwedzki
Organizacja
Rodzaj wojsk

piechota

Skład

około 3000 żołnierzy

Piechota łanowa – rodzaj oddziałów wojskowych w Polsce wzorowany na piechocie wybranieckiej, do których pierwszy zaciąg przeprowadzono w 1655 r. wśród chłopów z dóbr królewskich, szlacheckich i kościelnych[1].

Każdy właściciel ziemski miał obowiązek wystawić jednego żołnierza z 15 łanów (240 ha), zamiast jak dotąd z 20 łanów (320 ha)[2] ziemi uprawnej.

Od 1673 r. została zastąpiona przez zaciąg według liczby budynków mieszkalnych - była to tzw. piechota dymowa. W miastach podstawą poboru rekruta zawsze była liczba domów (dymów). Szeregowi, nazywani łannikami[3], nosili umundurowanie w kolorze błękitnym podbite czerwienią[4].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Józef Urbanowicz, Mała encyklopedia wojskowa t.2. Warszawa 1970, s.596. Piechota wybraniecka rekrutowana była tylko z królewszczyzn.
  2. Zygmunt Gloger Encyklopedia staropolska t. III s. 159 (reprint Wiedza Powszechna, Warszawa 1985), Volumina Legum tom 4 str. 221n "Wyprawa piechoty łanowej", normę 1 żołnierz z 20 łanów utrzymano w królewszczyznach Wielkiego Księstwa Litewskiego (tamże str. 224 "Wyprawa piechoty z dóbr naszych królewskich").
  3. Włodzimierz Kwaśniewicz. Od rycerza do wiarusa czyli słownik dawnych formacji funkcji instytucji i stopni wojskowych. Zielona Góra: Lubuska Oficyna Wydawnicza, 1993, s. 115.
  4. Szymon Kobyliński, Gawędy o broni i mundurze. Warszawa 1984, s. 28.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Józef Urbanowicz [red.]: Mała Encyklopedia Wojskowa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1970
  • Tadeusz Marian Nowak, Jan Wimmer, Historia oręża polskiego 963-1795, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1981, ISBN 83-214-0133-3, OCLC 835735421.
  • Konstanty Górski: Historia piechoty polskiej, Kraków 1893