Gebruiker:Taka/wegwijzer
Hier probeer ik op een rijtje te zetten hoe je handig dingen kan vinden in de wikipedia. Met links naar goede overzichtspagina's. Het hangt er natuurlijk ook vanaf hoe goed de overzichtspagina's zelf worden bijgehouden. Sommige van onderstaande pagina's zijn bijna niet te vinden via normale klikken (alleen via referenties), omdat het bv projectpagina's zijn of pagina's van een gebruiker.
Ik gebruik het ook om bestaande overzichten te verbeteren/aan te vullen.
zie ook:
Informatie over personen
[bewerken | brontekst bewerken](algemeen):
- Biografielijst - (staat ook op hoofdpagina)
Leven op aarde
[bewerken | brontekst bewerken]De volgende pagina's zijn het begin van de classificatie van "leven op aarde". Ze geven een boomstructuur, met links naar onderliggende groepen.
- Classificatie en Evolutie
- Leven op Aarde (taxonomie) - De wortel van het project Wikipedia:Taxonomie database.
Probleem is dat de wetenschappelijke inzichten over de indeling voortdurend ter discussie staan en voortdurend veranderen. Die veranderingen betreffen vaak ook dingen bij de wortel (lees het artikel Taxonomie).
Daarnaast zijn er allerlei "lijsten" van soorten (of soort-groepen) en daarvan losstaand, "beschrijving van groepen", meestal over plant- of diergroepen waar mensen wat meer gevoel voor hebben als voor de gemiddelde paalworm. Bijvoorbeeld over vogels, reptielen, bomen etc.
Bijvoorbeeld over vogels is er een Lijst van vogels, een beschrijvende tekst in Vogels en een taxonomische tabel in Aves (taxonomie) en een alternative taxonomische tabel in Sibley-Ahlquist taxonomie van de vogels.
De taxonomische lemma's hebben een voorkeur voor het gebruik van wetenschappelijke namen, de populaire lemma's (om het zo maar te noemen) gebruiken liever de Nederlandse benaming. Een mogelijk probleem dat daarbij op kan duiken is dat de Nederlandse (populaire) benaming niet parallel loopt met de taxonomische indeling. Er is bv wetenschappelijk geen prinicpieel verschill tussen kikkers en padden, terwijl die ieder hun eigen populaire lemma hebben. Een ecologische indeling van soorten is ook heel nuttig: Lijst van zoetwatervissen in de Benelux is gebaseerd op een ecologische indeling (zoetwatervissen bestaan taxonomisch gezien niet, ecologisch is het wel een zinvolle term.
Nog een andere indeling is geografisch (zie hieronder Natuur in de Benelux).
Bovenstaand is nog een beetje warrig, maar terwijl ik het schrijf krijg ik ideeën. Ga het nog wel duidelijker opschrijven.
Samenvattend zijn er de volgende (praktische) indelingen van "leven op aarde"
- taxonomisch - leidt tot enigszins saaie tabel-achtige lemma's (met veel wetenschappelijke termen) die bovendien ook nog voortdurend ter discussie staan. Maar de indeling is wel van belang.
- ecologisch - bv "watervogels", "woestijndieren", "vleesetende planten"
- geografisch - gebonden aan een bepaalde streek
En uiteindelijk kunnen de bovenstaande indelingen gecombineerd worden: Lijst van zoetwatervissen in de Benelux.
Vogels
[bewerken | brontekst bewerken]- Aves (taxonomie) - taxonomisch
- Sibley-Ahlquist taxonomie van de vogels - taxonomisch (alternatief)
- Vogellijst voor de Lage Landen (niet goed bijgehouden en onoverzichtelijk, verdient bijwerking)
- Gebruiker:Jürgen/Kladblok/Vogelartikelen - gebruikerspagina (niet alleen Nederlandse)
- Lijst van vogels (niet alleen Nederlandse)
Vlinders
[bewerken | brontekst bewerken](er zijn heel weinig vlindersoorten beschreven in de NLse wiki)
- Lepidoptera - vlinders, een goed begin. Met veel links naar nog-niet bestaande lemma's. De foto's zijn geplaatst door Gebruiker:PeterPGS: (Kleine Vuurvlinder, Oranje Iepentakvlinder)
-
gevonden vlinders: zie Lijst van vlinders (aangemaakt 2 mei 2004: 3 families, 7 soorten)
niet gevonden vlinders (waar voor een deel wel links naar bestaan)
- Windepijlstaart
- Veenhooibeestje
- Atlasvlinder
- Nachtpauwoog
- Dagpauwoog
- Koolwitje
- Vuurvlinder
- Groentje
- Duinparelmoervlinder
- Kleine Vuurvlinder (Afbeelding:Lycaena_phlaeas.jpg)
- Oranje Iepentakvlinder (Afbeelding:Angerona_prunaria.jpg)
Vissen
[bewerken | brontekst bewerken]- Lijst van vissen - bijgewerkt 2 mei 2004, van 16 naar 77 soorten opgekrikt.
- Lijst van zoetwatervissen in de Benelux - is goed opgezet, en alle genoemde soorten hebben ook een eigen lemma.
- Aquarium - bevat een kort lijstje met bekende aquariumvissen.
- Vis - taxonomisch populair, kort lijst naar vissoorten en -families.
- Osteichthyes - taxonomisch wetenschappelijk (kort)
- Haai - taxonomisch populair, lijst met verwijzingen naar soorten (4 bestaande lemma's).
- Rog - taxonomisch populair, lijst met verwijzingen naar soorten (0 bestaande lemma's)
Amfibieën
[bewerken | brontekst bewerken]- Lijst van amfibieën - (bijgewerkt 1 mei 2004, er staan op dit moment 9 links naar bestaande lemma's)
- Gebruiker:Jürgen/Kladblok/Amfibieartikelen
- geen lijst met Amfibieën in de Benelux.
Reptielen
[bewerken | brontekst bewerken]- Lijst van reptielen - Aangepast: 2 mei 2004.
- Gebruiker:Jürgen/Kladblok/Reptielartikelen - lijst met 50 reptielen, inmiddels zijn er voor een stuk of 8 lemma's aangemaakt.
- Reptilia - taxonomisch stukje, erg kort, met doorverwijzingen naar orden van reptielen.
- Slangen - taxonomisch, met doorverwijzingen naar families. Deze familie-lemma's zijn vaak vrij kort, met in totaal toch een redelijk aantal verwijzingen naar slangesoorten met een eigen lemma.
- Hagedis - Verhaaltje over hagedissen plus verwijzingen naar hagedis-families. Op die pagina's middellange stukjes, en verwijzingen naar vaak nog-niet-bestaande lemma's van soorten.
- Schildpad - kort stukje, één familie wordt genoemd (Galapagosschildpad) en dat is weer een kort stukje.
- Krokodilachtigen - bestaat nog niet. 8 mei 2004: Crocodylidae (taxonomie)
- Tuatara (Brughagedis) - één lemma voor twee soorten (moet kunnen)
- geen lijst met Repielen in de Benelux.
Lijst van insecten
[bewerken | brontekst bewerken](alleen soorten - zie ook Lijst van vlinders)
- Fruitvlieg (Drosophila melanogaster)
- Honingbij (Apis mellifica syriaca)
- Hoornaar (insect) (Vespa crabro)
- Kattenvlo (Ctenocephalides felis) - zie Vlo
- Paardenhorzel (Gastrophilus intestinalis)
Andere dieren (in Nederland)
[bewerken | brontekst bewerken]Planten in Nederland
[bewerken | brontekst bewerken]- Wikipedia:Lijst_Wikiproject_planten - projectpagina. Mooi project - mogen er daar meer van alsjeblieft !
- Lijst van natuurlijk hout in de Benelux
Nederlandse auteurs
[bewerken | brontekst bewerken]- Nederlandse literatuur (vooral een lijst met auteursnamen)
- Nederlandstalige jeugdliteratuur (vooral een lijst met auteursnamen)
- Literatuurprijs (linkt door naar veel lijsten met prijswinnaars)
voeg je ideeën toe
[bewerken | brontekst bewerken]- Beschermingsstatus
- Lijst van uitgestorven dieren misschien had je die nog niet
- Arthropoda of Geleedpotigen
- Arachnida of spinachtigen zie ook Spin (dier) met een lijst
- Duizendpotigen
- Insect
- Kristof vt 2 mei 2004 16:35 (CEST)
- dank je, goeie tip. --Taka 2 mei 2004 16:44 (CEST)
Lijsten die niet in de lijst der lijsten staan
[bewerken | brontekst bewerken]Lijst van vleesetende planten
[bewerken | brontekst bewerken]zie ook: Vleesetende plant - (onderstaand lijstje voegt daar niets aan toe)
- Venusvliegenvanger (Dionaea muscipula)
- Zonnedauw (Drosera)
- Vetblad (Pinguicula vulgaris) - semi-carnivoor
- Brocchinia reducta - een epiphytische bromelia
- Bekerplant (Sarracenia, Nepenthes, Darlingtonia, Heliamphora en Cephalotus)
Lijst van orchideeën
[bewerken | brontekst bewerken]- Vleeskleurige orchis (Dactylorhiza incarnata)
- Rietorchis (Dactylorhiza praetermissa of Dactylorhiza majalis subsp. praetermissa)
Lijst van paddestoelen, schimmels en gisten
[bewerken | brontekst bewerken]- Gist (Saccharomyces cerevisae)
- Champignon
- Kaalkopje (Psylocybe Semilanceata)
- Aardappelziekte (Phytophthora infestans)
- Iepziekte (Ophiostoma ulmi en Ophiostoma novo-ulmi)
- Streptomycine (Actinomyces griseus)
- Heksenbezem (Taphrina betulina of Exoascus betulini)
Lijst van lettertekens met een eigen lemma
[bewerken | brontekst bewerken]Dit wordt gedekt door lemma: Leesteken
Zie Latijns alfabet voor de letters van het alfabet. Diakritisch teken voor letters met accenten.
- apenstaartje - @
- dollarteken - $
- copyrightteken - ©
- uitroepteken - !
- punt - .
- vraagteken - ?
Wat mist er in Leesteken:
- underscore - _
- ??? - |