Ukoliko ste tražili rov, vidite članak Šanac.
Koordinate: 43° 37′ 16" SGŠ, 21° 21′ 02" IGD
Šanac je naseljeno mesto grada Kruševca u Rasinskom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 1153 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 1285 stanovnika).
Ime Šanac, selo je dobilo po šančevima (rovovima) koji se nalaze na brdu iznad sela, a koji su služili za odbranu od najezde Turaka.
Do Drugog srpskog ustanka Šanac se nalazio u sastavu Osmanskog carstva. Nakon Drugog srpskog ustanka Šanac ulazi u sastav Kneževine Srbije i administrativno je pripadao Jagodinskoj nahiji i Temnićskoj knežini[1] sve do 1834. godine kada je Srbija podeljena na serdarstva.
Selo se nalazi između reke sa jedne i brda sa druge strane, tako da postje uslovi za lov i ribolov. U selu se nalazi istureno odeljenje škole Dragoslav Cekić koju pohađaju đaci do četvrtog razreda, dok stariji đaci nastavljaju školovanje u obližnjem selu Jasika udaljenom šest kilometara, gde je matična škola. Selo se nalazi na putu Kruševac-Varvarin. Grad Kruševac, kome selo pripada, se nalazi na raskršću nekoliko turističkih centara u Srbiji, kao što su: Vrnjačka Banja (30 km), Kopaonik (50 km), Ribarska Banja (20 km) i Jastrebac (10 km). Na približno istoj udaljenosti samo u drugom smeru je varošica Varvarin, mesto koje i danas živi u prošlosti od vašara do vašara, mir meštana remeti samo priliv meštana koji se nalaze na privremenom radu u inostranstvu u letnjem periodu.
U naselju Šanac živi 979 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 44,8 godina (43,8 kod muškaraca i 45,8 kod žena). U naselju ima 298 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,87.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je manji pad u broju stanovnika.
- Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
|
|
| Etnički sastav prema popisu iz 2002. |
|---|
| Srbi |
|
1132 |
98.17% |
| Romi |
|
19 |
1.64% |
| nepoznato |
|
2 |
0.17% |
| Šanac u popisima Jagodinske nahije — od 1818. do 1829.[3]
|
| Godina popisa |
1818. |
1819. |
1820. |
1821. |
1822. |
1823. |
1824/25. |
1825. |
1826. |
1827. |
1828. |
1829.
|
| Kuće
|
35
|
35
|
33
|
35
|
34
|
39
|
40
|
40
|
42
|
43
|
47
|
46
|
| Poreske glave*
|
-
|
44
|
47
|
45
|
43
|
46
|
47
|
49
|
47
|
47
|
55
|
52
|
| Aračke glave**
|
79
|
82
|
87
|
81
|
84
|
85
|
107
|
126
|
113
|
114
|
127
|
127
|
| *Poreske glave = Oženjeni muškarci | ** Aračke glave = Muškarci od 7 do 70 godina
|
Stanovništvo prema polu i starosti [4]
|
|---|
|
m |
|
|
ž |
| ? |
1 |
|
|
2 |
| 80+ |
20 |
|
|
33 |
| 75-79 |
24 |
|
|
29 |
| 70-74 |
41 |
|
|
48 |
| 65-69 |
37 |
|
|
45 |
| 60-64 |
35 |
|
|
33 |
| 55-59 |
27 |
|
|
21 |
| 50-54 |
61 |
|
|
46 |
| 45-49 |
53 |
|
|
54 |
| 40-44 |
38 |
|
|
38 |
| 35-39 |
28 |
|
|
36 |
| 30-34 |
34 |
|
|
28 |
| 25-29 |
32 |
|
|
33 |
| 20-24 |
32 |
|
|
37 |
| 15-19 |
31 |
|
|
29 |
| 10-14 |
32 |
|
|
25 |
| 5-9 |
33 |
|
|
27 |
| 0-4 |
14 |
|
|
16 |
| prosek |
43.8 |
|
|
45.8 |
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
263
|
278
|
296
|
294
|
303
|
290
|
298
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
40
|
51
|
47
|
40
|
41
|
58
|
11
|
10
|
-
|
-
|
3.87
|
|
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
| Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
| Broj domaćinstava
|
494
|
101
|
339
|
41
|
12
|
1
|
512
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
| Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
| Broj domaćinstava
|
75
|
341
|
84
|
12
|
-
|
|
|
|
|
|
|
|
Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja
| Pol
|
Ukupno
|
Poljoprivreda, lov i šumarstvo
|
Ribarstvo
|
Vađenje rude i kamena
|
Prerađivačka industrija
|
Proizvodnja i snabdevanje...
|
Građevinarstvo
|
Trgovina
|
Hoteli i restorani
|
Saobraćaj, skladištenje i veze
|
| Muški
|
243
|
29
|
-
|
1
|
108
|
6
|
14
|
39
|
10
|
14
|
| Ženski
|
93
|
16
|
-
|
-
|
27
|
-
|
-
|
22
|
2
|
5
|
| Oba
|
336
|
45
|
-
|
1
|
135
|
6
|
14
|
61
|
12
|
19
|
| Pol
|
Finansijsko posredovanje
|
Nekretnine
|
Državna uprava i odbrana
|
Obrazovanje
|
Zdravstveni i socijalni rad
|
Ostale uslužne aktivnosti
|
Privatna domaćinstva
|
Eksteritorijalne organizacije i tela
|
Nepoznato
|
| Muški
|
1
|
-
|
7
|
4
|
1
|
6
|
-
|
-
|
3
|
| Ženski
|
-
|
-
|
2
|
7
|
9
|
2
|
-
|
-
|
1
|
| Oba
|
1
|
-
|
9
|
11
|
10
|
8
|
-
|
-
|
4
|
Prema poreklu ondašnje stanovništvo Šanca iz 1905. godine, može se ovako rasporediti:
- Starosedeoca ima 5 porodice sa 48 kuće.
- Kosovsko-metohijskih doseljenika ima 2 porodice sa 35 kuće.
- Iz okoline Vranja ima 2 porodice sa 17 kuće.
- Iz okoline Niša ima 1 porodica sa 16 kuće.
- Porodica nepoznate starine ima 10 kuće. (podaci datiraju iz 1905. godine)[5]
- ↑ Popović, Ljubodrag. Zoran Marković. ur (srpskom). Jagodinska nahija, knjiga prva 1815 —1823. Jagodina: Istorijski arhiv Jagodina. 86-902609-5-1. Arhivirano iz originala na datum 2013-09-27. Pristupljeno 12.07.2012.
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑
Popović, Ljubodrag. Zoran Marković. ur (srpskom). Jagodinska nahija, knjiga prva 1815 —1823. Jagodina: Istorijski arhiv Jagodina. 86-902609-5-1. Pristupljeno 12.07.2012.
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
- ↑ Podaci: Naselja knj.6 (dr. S. Mijatović: Naselja srpskih zemalja
Ukoliko ste tražili rov, vidite članak Šanac.
Srbija
