Zasłonak deszczowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Thaxterogaster pluvius)
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Zasłonak deszczowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

Thaxterogaster

Gatunek

zasłonak deszczowy

Nazwa systematyczna
Thaxterogaster pluvius (Fr.) Niskanen & Liimat.
Fungal Diversity: 10.1007/s13225-022-00499-9, [76] (2022)

Zasłonak deszczowy (Thaxterogaster pluvius (Fr.) Niskanen & Liimat.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Thaxterogaster, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1821 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus pluvius. Ten sam autor w 1838 r. przeniósł go do rodzaju Cortinarius. W 2022 r. Tuula Niskanen i Kare Liimatainen przenieśli go do rodzaju Thaxterogaster[1]

Synonimy:

  • Agaricus pluvius Fr. 1821
  • Cortinarius pluvius (Fr.) Fr. 1838
  • Gomphos pluvius (Fr.) Kuntze 1891
  • Myxacium pluvium (Fr.) P. Kumm. 1871
  • Myxacium pluvium var. gracile Killerm. 1930[2].

Polską nazwę podał Andrzej Nespiak w 1975 r.[3] Jest niespójna z aktualną nazwą naukową[1].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica 1–4 cm, początkowo półkulisty, potem łukowaty, w końcu płasko rozpostarty, zwykle z niskim garbem. Brzeg wąski, białawy, lekko prązkowany. Powierzchnia gładka o barwie od żółtej do żółtobrązowej, na środku zwykle ciemniejsza. Jest nieco higrofaniczny; w stanie suchym blaknie i staje się białawy. Zasnówka biała[4].

Blaszki

Początkowo białe, później żółtobrązowe[4].

Trzon

Wysokość 3–6 (8) cm, grubość 0,4–0,7 cm, cylindryczny lub pałkowaty. W młodych owocnikach biały i śluzowaty, potem żółknący[4].

Miąższ

Białawy lub żółtawy. Zapach niewyraźny, lekko rzodkiewkowy lub jodoformowy. Skórka kapelusza w smaku jest gorzka[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki eliptyczne, 6,5–8 × 4,5–5,5 µm, lekko brodawkowate[4].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie Cortinatius pluvius w niektórych krajach Europy oraz w USA i Kanadzie[5]. Do 2003 r. znane było tylko jedno jego stanowisko w Polsce. Podał je Faliński i in. w Białowieskim Parku Narodowym w 1997 r. Władysław Wojewoda, który przytoczył to stanowisko dodaje uwagę, że rozprzestrzenienie i stopień zagrożenia tego gatunku w Polsce nie są znane[3]. Nowsze stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Zaliczony w nim jest do gatunków rzadkich i wartych objęcia ochroną[6].

Naziemny grzyb mykoryzowy[3]. Rośnie od sierpnia do października w lasach iglastych (sosna, świerk, jodła) i liściastych (brzoza). Preferuje gleby kwaśne i piaszczyste[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2023-01-18].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-01-18].
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f Cortinarius pluvius (Fr.) Fr. 1838. Pavučinec opršený [online] [dostęp 2021-01-01].
  5. Mapa występowania Cortinarius pluvius na świecie [online] [dostęp 2021-01-01].
  6. Aktualne stanowiska zasłonaka deszczowego w Polsce [online] [dostęp 2021-01-01].