Ukrajna
Ukrajna Україна |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
Innu nazzjonali: "Ще не вмерла України" (Ukren)[1] Shche ne vmerla Ukrayiny (trażlitterazzjoni) Il-Glorja tal-Ukrajna għadha ma tmermitx |
||||||
Belt kapitali (u l-ikbar belt) | Kiev 50°27′N 30°30′E / 50.45°N 30.5°E
| |||||
Lingwi uffiċjali | Ukren | |||||
Gvern | Repubblika semi-presidenzjali unitarja | |||||
- | President | Volodymyr Zelenskyy | ||||
- | Prim Ministru | Denys Shmyhal | ||||
- | Kelliem tal-Parlament | Dmytro Razumkov | ||||
Formazzjoni | ||||||
- | Kievan Rus' | 882 | ||||
- | Renju ta' Galizja–Volhynia |
1199 | ||||
- | Cossack Hetmanate | 17 ta' Awwissu 1649 | ||||
- | Repubblika Nazzjonali Ukrena | 7 ta' Novembru 1917 | ||||
- | Repubblika Nazzjonali Ukrajna tal-Punent | 1 ta' Novembru 1918 | ||||
- | SSR Ukrajna | 10 ta' Marzu 1919 | ||||
- | Carpatho-Ukrajna | 8 ta' Ottubru 1938 | ||||
- | Annessjoni Sovjetika tal-Ukrajna tal-Punent |
15 ta' Novembru 1939 | ||||
- | Dikjarazzjoni tal- Indipendenza Ukrajna |
30 ta' Ġunju 1941 | ||||
- | Indipendenza mill- Unjoni Sovjetika |
24 ta' Awwissu 1991a | ||||
Erja | ||||||
- | Total | 603,628 km2 (46) 233,090 mil kwadru |
||||
- | Ilma (%) | 7 | ||||
Popolazzjoni | ||||||
- | stima tal-2012 | 44,854,065[2] (28) | ||||
- | ċensiment tal-2001 | 48,457,102 | ||||
- | Densità | 77/km2 (115) 199/mili kwadri |
||||
PGD (PSX) | stima tal-2012 | |||||
- | Total | $344.727 biljun[3] | ||||
- | Per capita | $7,598[3] | ||||
PGD (nominali) | stima tal-2012 | |||||
- | Total | $180.174 biljun[3] | ||||
- | Per capita | $3,971[3] | ||||
IŻU (2013) | 0.740[4] (għoli) (78) | |||||
Valuta | hryvnia (UAH ) |
|||||
Żona tal-ħin | EET (UTC+2) | |||||
Kodiċi telefoniku | +380 | |||||
TLD tal-internet | .ua .укр |
|||||
1 | Referendum tal-indipendenza kien sar fl-1 ta' Diċembru, wara li l-indipendenza Ukrajna kienet finalizzata fis-26 ta' Diċembru. Il-kostituzzjoni attwali ġiet adottata fit-28 ta' Ġunju 1996. |
L-Ukrajna ( juːˈkreɪn (għajnuna·info); Ukren:Україна, translitterata:Ukrayina), hi nazzjon fl-Ewropa tal-Lvant. L-Ukrajna għandha fruntieri mal-Federazzjoni Russa lejn il-lvant u grigal, mal-Bjelorussja għall-majjistral, mal-Polonja, is-Slovakkja u l-Ungerija lejn il-punent, mar-Rumanija u l-Moldova għall-lbiċ, u mal-Baħar l-Iswed u l-Baħar ta' Azov fin-nofsinhar u x-xlokk, rispettivament. Il-pajjiż għandhu erja ta' 603,628 km², li huwa l-akbar pajjiż fl-Ewropa.[5][6][7]
Skont it-teorija popolari u stabbilita sew, l-istat medjevali ta' Kievan Rus ġie stabbilit mill-Varanġjani fid-9 seklu bħala l-ewwel storja rreġistrata mill-istat tal-iSlavi tal-Lvant. In-nazzjon ħareġ b'saħħtu fil-Medju Evu iżda ddiżintegra fis-seklu 12. Sa nofs is-seklu 14, it-territorji Ukraini kienu taħt ir-regola ta' tliet poteri esterni: l-Orda tad-Deħeb, il-Gran Dukat tal-Litwanja, u r-Renju tal-Polonja.[8] Wara l-Gwerra l-Kbira tat-Tramuntana (1700–1721), l-Ukrajna kienet maqsuma fost numru ta' setgħat reġjonali. Mis-seklu 19, l-akbar parti tal-Ukrajna ġiet integrata fl-Imperu Russu, bil-bqija taħt il-kontroll Awstro-Ungeriż.
F'Novembru tal-2013, beda l-Ewromaidan, sensiela ta' protesti f'Kiev u diversi partijiet oħra tal-pajjiż. Dan wassal għal rivoluzzjoni fejn fiha il-gvern ta' Viktor Yanukovych ġie mneħħi u floku Oleksandr Turchynov sar president. Fi Frar tal-2014 bdiet il-Kriżi tal-Krimea, li spiċċat bir-Russja tieħu kontroll tal-Krimea u l-belt ta' Sevastopol f'Marzu, għalkemm dan mhu rikonoxxut mill-ebda pajjiż.
Referenzi
- ^ Verkhovna Rada tal-Ukrajna, ed. (6 ta' Marzu 2003). "Law of Ukraine. State Anthem of Ukraine" . Iċċekkja l-valuri tad-data f':
|data=
(għajnuna)Manutenzjoni CS1: lingwa mhix magħrufa (link) - ^ CIA World Factbook (ed.). "People and Society: Ukraine". Parametru mhux magħruf
|aċċessdata=
injorat (għajnuna) - ^ a b ċ d International Monetary Fund, ed. (Ottubru 2012). "Report for Selected Countries and Subjects". World Economic Outlook Database. Parametru mhux magħruf
|aċċessdata=
injorat (għajnuna) - ^ Ġnus Magħquda, ed. (2013). "Human Development Report 2013" (PDF). Parametru mhux magħruf
|aċċessdata=
injorat (għajnuna) - ^ Global Clinical Trials by Richard Chin, Elsevier, 2011, ISBN 0-12-381537-1 (page 345)
- ^ Futur ta ' Google Earth by Chandler Evans, BookSurge Publishing, 2008, ISBN 1-4196-8903-7 (page 174)
- ^ Ukrainian consul in NY (ed.). "Basic facts about Ukraine". Parametru mhux magħruf
|aċċessdata=
injorat (għajnuna) - ^ Britannica.com (ed.). "Ukraine :: History – Britannica Online Encyclopedia". Parametru mhux magħruf
|aċċessdata=
injorat (għajnuna)