Մասնակից:Ռիտա (Դդ)/Սևագրություն 4

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search

Տետանիա (հին հունարեն՝ τέτανος - натяжение, напряжение, судорога), բժշկական տերմին, որը վերաբերում է մկանների ակամա ցավոտ կծկումներին, որոնք կարող են առաջանալ հիվանդության կամ այլ պայմանների պատճառով, որոնք մեծացնում են մկանային բջիջների կամ նյարդերի հաճախականության գործողության ներուժը, որոնք ջղագրգռում են դրանք: Ընդհանուր առմամբ, տետանիան ներառում է կապված զգայական խանգարումներ[1]։

Փայտացումից առաջացած մկանային սպազմերը չեն դասակարգվում որպես տետանիա:

Տետանիայի նոպաները տատանվում են չափավոր ախտանիշներից, որոնք ներառում են ծայրամասային և դիստալ պարեստեզիա, հիպերվենտիլացիա, որն ուղեկցվում է շնչառական անբավարարությամբ, սրտխփոցով, գլխապտույտով, սրտխառնոցով և կարպոպեդալ սպազմով, մինչև կյանքին սպառնացող ավելի ծանր ախտանիշներ, ինչպիսիք են ընդհանրացված նոպաները, գիտակցության կորուստը, լարինգոսպազմը, սրտամկանի իշեմիան[2] և առիթմիան[3]։

Մանկաբարձության մեջ, որպես առանձին պաթոլոգիական վիճակ, առանձնանում է հղի կանանց տետանիան, որը տեղի է ունենում հղիության առաջին եռամսյակում:

Պատճառներ

  • Սովորաբար տետանիայի պատճառը կալցիումի բացակայությունն է։ Ֆոսֆատի ավելցուկը (ֆոսֆատ-կալցիում բարձր հարաբերակցությունը) կարող է նաև սպազմեր առաջացնել[4][5]։
  • Պարաթիրոիդ գեղձի պակասը կարող է հանգեցնել տետանիայի:
  • Ածխածնի երկօքսիդի ցածր մակարդակը առաջացնում է տետանիա՝ փոխելով ալբումինի կապը կալցիումի հետ, այնպես որ կալցիումի իոնացված (ֆիզիոլոգիապես ազդող) բաժինը նվազում է: Ածխածնի երկօքսիդի ցածր մակարդակի ընդհանուր պատճառներից մեկը հիպերօդափոխումն է[6]։
  • Մագնեզիումի ցածր մակարդակը կարող է հանգեցնել տետանիայի: 
  • Токсин Clostridium tetani посредством ингибирования глицин-опосредованной и ГАМК-эргической нейротрансмиссии может привести к судорогам, но это не является тетанией.
  • Синдром Конна[7].

Лечение

Лечение основного заболевания, вызвавшего тетанию, является обязательным.[8]

  1. Nobuaki Ito, Seiji Fukumoto [Symptoms and management of tetany] // Clinical Calcium. — August 2007. — В. 8. — Т. 17. — С. 1234–1239. — ISSN 0917-5857. Архивировано из первоисточника 25 հունվարի 2018.
  2. Sanjay Kumar Bandyopadhyay, Saikat Datta, Salil Kumar Pal, Atul Krishna Saha Gitelman’s syndrome: a differential diagnosis of normocalcemic tetany(անգլ.) // The Journal of the Association of Physicians of India. — 2010. — Т. 58. — С. 395. — PMID 21125787.
  3. Anna Gryglas, Robert Dudkowiak, Robert Smigiel [Tetany as a frequent cause of an emergency consultations—etiology, symptoms and cure] // Przeglad Lekarski. — 2015. — В. 1. — Т. 72. — С. 20–24. — ISSN 0033-2240. Архивировано из первоисточника 25 հունվարի 2018.
  4. B. Haldimann, K. Vogt [Hyperphosphatemia and tetany following phosphate enema] // Schweizerische Medizinische Wochenschrift. — 1983-09-03. — В. 35. — Т. 113. — С. 1231–1233. — ISSN 0036-7672. Архивировано из первоисточника 19 Հոկտեմբերի 2017.
  5. M. Sutters, C. L. Gaboury, W. M. Bennett Severe hyperphosphatemia and hypocalcemia: a dilemma in patient management // Journal of the American Society of Nephrology: JASN. — October 1996. — В. 10. — Т. 7. — С. 2056–2061. — ISSN 1046-6673. Архивировано из первоисточника 19 Հոկտեմբերի 2017.
  6. Hall, John Guyton and Hall textbook of medical physiology. — 12. — Philadelphia, Pa, 2010. — ISBN 978-1-4160-4574-8
  7. Малая энциклопедия врача-эндокринолога. — Киев: DSG, 2005. — ISBN 9667013235
  8. Nobuaki Ito, Seiji Fukumoto [Symptoms and management of tetany](անգլ.) // Clinical Calcium : журнал. — Osaka: Iyaku (Medicine & Drug) Journal Co, 2007. — В. 8. — Т. 17. — С. 1234–1239. — ISSN 0917-5857. — PMID 17660621. Архивировано из первоисточника 25 հունվարի 2018.