Binabago:
Ika-5 dantaon
Pumunta sa nabigasyon
Pumunta sa paghahanap
Babala
: Hindi ka naka-login. Ang iyong IP address ay maitatala sa kasaysayan ng pagbabago ng pahinang ito.
Pagtingin ng panlaban spam.
HUWAG
punuan ito!
{{redirect|500|bilang|500 (bilang)}} {{Centurybox|5}} [[File:East-Hem 500ad.jpg|thumb|300px|Ang [[Silangang Emisperyo]] sa dulo ng ika-5 dantaon AD.]] Ang '''ika-5 dantaon''' (taon: AD 401 โ 500), ay isang panahon mula [[401]] hanggang [[500]] ''[[Anno Domini]]'' (AD) o ''Common Era'' (CE) o [[Karaniwang Panahon]] sa [[kalendaryong Huliyano]]. in the [[Julian calendar]]. Bantog ang ika-5 siglo sa pagiging panahon ng migrasyon at kawalang-tatag ng politika sa buong [[Eurasya]]. Nakita nito ang pagbasak ng [[Kanlurang Imperyong Romano]], na natapos noong [[476]] AD. Napagharian ang [[imperyo]]ng ito ng mahihinang [[emperador]], na unti-unting natitipon ang totoong kapangyarihang pampolitika sa mga pinunong [[militar]]. Ipinahintulot ang panloob na kawalang-tatg ang isang hukbong Visigoth na umabot at nakawan ang Roma noong [[410]]. May muling oagbawi ang naganap noong sumunod na mga dekada, pero ang nakatanggap ang Kanlurang Imperyo ng isa pang seryosong dagok sa isang pangalawang banyagang pangkat, ang [[Vandals]], na inokupa ang [[Carthage]], ang kabisera ng isang labis na mahalagang lalawigan sa [[Aprika]]. Naunsiyami ang mga pagsubok sa muling pagkuha ng lalawigan ng pagsalakay ng mga [[Hun]] sa ilalim ni [[Attila]]. Pagkatapos ng pagkatalo ni Attila,<ref>Roberts, J: "History of the World.". Penguin, 1994. (sa Ingles)</ref> nagsanib puwersa ang parehong Silangan at Kanlurang mga imperyo para sa huling pag-atake sa Vandals sa [[Hilagang Aprika]], ngunit kamangha-manghang kabiguan ang kampanyang ito. Sa [[Tsina]], nagpatuloy ang panahon ng [[Labing-anim na Kaharian]]. Nakilala ito sa pagbuo at pagbagsak ng maliit na mga kahariang sumasailalim, na pinamumunuan ng nakikidigmang [[pangkat-etniko]]. Pagkatapos ng pagbagsak ng Dating Qin tungo sa dulo ng nakaraang siglo, muling napag-isa ang hilagang Tsina ng [[Hilagang Wei]] noong 439.Sa Kanlurang dinastiyang Jin, pinagsama ng estadistang Jin at heneral na si [[Emperador Wu mg Liu Song|Liu Yu]] ang kanyang kapangyariha at pinilit ang huling Emperador ng dinastiyang Jin, si [[Emperor Gong ng Jin]], na bumama sa kanya noong 420. Nilikha nito ang [[dinastiyang Liu Song|dinastiyang (Liu) Song]], na naging panimulang punto ng panahon na tinatawag bilang [[Hilaga at Katimugang mga dinastiya]]. Tungo sa dulo ng ika-5 dantaon, ang [[Imperyong Gupta]] ng [[India]] ay sinalakay mula sa [[Gitnang Asya]] at naokupahan ng mga elemento ng mga taong Hun. Maaring may kaugnayan ang mga taong ito sa mga Hun na winasak ang Roma noong parehong panahon. == Mahahalgang tao == * [[Flavius Aetius|Aetius]], Romanong [[magister militum]], na tinuturing na huli sa mga dakilang Romanong heneral (391-454). * [[Alaric II]], Hari ng [[mga Visigodo]] sa Toulouse (mga 458/466-507, naghari 484-507). * [[Anthemius]], Romanong Emperador (mga 420-472, naghari 467-472). * [[Arcadius]], Romanong Emperador (377-408, naghari 383-408). * [[Attila]], Hari ng mga [[Huns|Hun]] * [[Augustine of Hippo|Agustin ng Hipona]], obispo, teologo * [[Avitus]], Romanong Emperador (mga 380/395-456/457, naghari 455-456). * [[Basiliscus]], Romanong Emperador (namatay 476/477, naghari 475-476). * [[Juan Crisostomo]], [[Patriarka ng Constantinople|Partriarka ng Constantinople]] * [[Constantius III]], Romanong Emperador (namtay 421, naghari 421). * [[Cyril of Alexandria|Cirilo ng Alehandriya]], [[Patriarch of Alexandria|Patriararka ng Alehandria]], teologo * [[Pope Dioscorus I of Alexandria|Dioscorus]], [[Patriarch of Alexandria|Patriararka ng Alehandria]] * [[Euric]], Hari ng mga Visogoth (mga 440-484, naghari 466-484). * [[Glycerius]], Romanong Emperador (mga 420- after 480, naghari 473-474). * [[Honorius (emperor)|Honorius]], Romanong Emperador (384-423, naghari 393-423). * [[Jerome|Jeronimo]], ermitanyong Kristiyano, pari, tagasalin ng Bibliya sa [[Latin]] at ang may-akda ng gawang panteolohiya. * [[Joannes]], Romanong mang-aagaw (namtay 425, naghari 423-425). * [[Julius Nepos]], Romanong Emperador (mga 430-480, naghari 474-480). * [[Kฤlidฤsa]], Dakilang manunulang Sanskrit<ref>{{cite web|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/310169/Kalidasa|title=Kalidasa - Indian author|publisher=britannica.com}}</ref> * [[Pope Leo I|Leon I]], Obispo ng Roma, teologo * [[Leo II (emperor)|Leon II]], Romanong Emperador (467-474, naghari 474). * [[Libius Severus]], Romanong Emperador (mga 420-465, rnaghari 461-465). * [[Majorian]], Romanong Emperador (mga 420-461, naghari 457-461). * [[Marcian]], Romanong Emperador (392-457, naghari 450-457). * [[Nestorius]], Arsobispo ng [[Constantinople]], ama ng erehiyang [[Nestorianism|Nestorianismo]] * [[Olybrius]], Romanong Emperador (namtay 472, naghari 472). * [[Saint Patrick|Patricio]], (Patricius) Katolikong Obispo, misyonaryo sa Ireland * [[Petronius Maximus]], Romanong Emperador (mga 396-455, naghari 455). * [[Pulcheria]], Romanong Emperatris at rehente (398/399-453, naghari 414-453). * [[Romulus Augustulus]], Romanong Emperador (mga 461- after 507, naghari 475-476). * [[Theodosius II]], Romanong Emperador (401-450, naghari 408-450). * [[Valentinian III]], Romanong Emperador (419-455, naghari 425-455). * [[Zeno (emperor)|Zeno]], Romanong Emperador (mga 425-491, naghari 474-475, 476-491). * [[Zu Chongzhi]], Tsinong [[Astronomer|astronomo]] at [[Mathematician|matematiko]] ==Mga sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:Unang milenyo]] [[Kategorya:Ika-5 siglo]]
Buod ng pagbabago:
(Maikling isalarawan ang pagbabagong ginawa mo.)
Sa pag-save sa mga pagbabago, sumasang-ayon ka sa
Kasunduan sa Paggamit
, at sumasang-ayon ka rin na ilalabas mo nang walang atrasan ang ambag mo sa ilalim ng
Lisensiyang CC BY-SA 4.0
at sa
GFDL
. Sumasang-ayon ka rin na sapat na ang isang hyperlink o URL bilang atribusyon sa ilalim ng lisensiyang Creative Commons.
Balewalain
Tulong sa pagbabago
(magbubukas ng panibagong bintana)
Wikidata entities used in this page
Ika-5 dantaon
: Sitelink, Description: tl
Mga padron na ginamit sa pahinang ito:
500
(
baguhin
)
Padron:Centurybox
(
baguhin
)
Padron:Cite web
(
baguhin
)
Padron:Dr
(
baguhin
)
Padron:Dr-logno
(
baguhin
)
Padron:Dr-make
(
baguhin
)
Padron:Dr-yr
(
baguhin
)
Padron:Drep
(
baguhin
)
Padron:Main other
(
baguhin
)
Padron:Ordinal
(
baguhin
)
Padron:Redirect
(
baguhin
)
Padron:Reflist
(
baguhin
)
Padron:Reflist/styles.css
(
baguhin
)
Module:Arguments
(
baguhin
)
Module:Check for unknown parameters
(
baguhin
)
Module:Citation/CS1
(
baguhin
)
Module:Citation/CS1/COinS
(
baguhin
)
Module:Citation/CS1/Configuration
(
baguhin
)
Module:Citation/CS1/Date validation
(
baguhin
)
Module:Citation/CS1/Identifiers
(
baguhin
)
Module:Citation/CS1/Utilities
(
baguhin
)
Module:Citation/CS1/Whitelist
(
baguhin
)
Module:Citation/CS1/styles.css
(
baguhin
)
Module:Hatnote
(
baguhin
)
Module:Hatnote list
(
baguhin
)
Module:Redirect
(
baguhin
)
Module:Redirect hatnote
(
baguhin
)
Nav menu
Mga pansariling kagamitan
[ about ]
[ preferences ]
Namespace
Artikulo
Usapan
Tagalog
Mga tingin
Basahin
Baguhin
Baguhin ang wikitext
Tingnan ang kasaysayan
Karagdagan
Hanapin
Maglibot
Unang pahina
Mga nilalaman
Napiling nilalaman
Alinmang artikulo
Patungkol sa Wikipedia
Mga kaganapan
Donasyon
Pakikihalubilo
Pamayanan
Kapihan
Mga huling binago
Makipag-ugnayan
Tulong
Mga kagamitan
Mga nakaturo rito
Kaugnay na pagbabago
Mag-upload ng file
Natatanging pahina
Impormasyon ng pahina
Kumuha ng pinaikling URL
I-download ang QR code
Item na Wikidata
Sa ibang wika